Voor iemand opkomen

Doelen

De activiteit bevordert sociale verantwoordelijkheid en manieren om actie te ondernemen.

Instructies

Een opstaander (upstander) is een persoon die spreekt of handelt ter ondersteuning van een individu of zaak, in het bijzonder iemand die ingrijpt als een ander wordt aangevallen of gepest. Een omstaander (bystander) staat erbij en kijkt ernaar, maar handelt niet.

Hoe maak je de overgang van omstaander naar opstaander?

Vaak als er veel mensen in de buurt zijn in situaties die voor een individu vervelend zijn (denk aan pesten, lastig vallen, fysiek pijn doen etc.) handelt niemand. Dit wordt het omstaandereffect genoemd. Deze situatie kan veranderen als iemand een eerste stap zet… dan begint de groep samen te werken. Deze persoon die de eerste stap zet, is een opstaander.

Leg het omstaandereffect uit (groep=verspreiding van verantwoordelijkheid, onzekerheid en groepscohesie).

Werk in groepen en laat deelnemers een scenario bedenken of laat deelnemers situaties met elkaar delen waarin ze hulp nodig hadden of waarin ze wensten dat iemand voor hen had ingegrepen.
Vraag hen te bedenken hoe je kunt reageren en wat je kunt zeggen als omstander.
Maak een kleine schets over de situatie en de reactie als omstander.
Laat de deelnemers de schets spelen.
Reflecteer met de hele groep op de schets: Zijn er andere dingen die je zou kunnen doen of manieren om te reageren?

Variant

Kan worden gekoppeld aan rolmodellen in de geschiedenis die zich opstelden als voorvechters (Rosa Parks, Greta Thunberg, etc.) of bewegingen (black lives matter, #metoo, klimaatactie, etc.) en/of klokkenluiders.

Link(s)

https://humanrights.ca/upstander/#/intro
https://www.facinghistory.org/upstander